W dniu 25 września 2009 r. Rada Miejska w Czerwionce-Leszczynach nadała statut sołectwu Bełk (Uchwała Nr XL/450/19 + załącznik), zaś w dniu 10 października 2018 r. wprowadzono w nim zmiany (Uchwała Nr LV/599/18). Poniżej prezentujemy tekst jednolity statutu (Uchwała Nr VII/60/19).
STATUT
sołectwa Bełk
w Gminie i Mieście Czerwionka-Leszczyny
I. Postanowienia ogólne.
§ 1
Wspólnotę lokalną sołectwa stanowią jego mieszkańcy.
§ 2
1. Sołectwo Bełk jest jednostką pomocniczą Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny zwaną dalej „gminą”.
2. Sołectwo Bełk obejmuje terytorium o powierzchni 1543 ha. Dokładny przebieg granic ukazuje mapa stanowiąca załącznik do statutu.
3. Zasady tworzenia, znoszenia lub zmiany granic sołectwa jako jednostki pomocniczej gminy określa statut gminy.
4. W sołectwie nie tworzy się jednostek niższego rzędu.
5. Organizację i zakres działania sołectwa określa niniejszy statut zwany dalej „statutem”.
II. Zakres działania i zadania sołectwa.
§ 3
1. Do zakresu działania sołectwa należą sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym a także powierzone mu przez Radę Miejską służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb i poprawie warunków życia jego mieszkańców.
2. Organy sołectwa w sprawach należących do jego zakresu działania mają dostęp do materiałów i informacji z jednostek organizacyjnych Gminy i Miasta na prawach wynikających dla pracowników Urzędu Gminy i Miasta z instrukcji i zarządzeń dot. obiegu dokumentów.
§ 4
Do zadań sołectwa należy:
1) działanie na rzecz rozwoju samorządności społeczności lokalnych, w tym udzielanie informacji, pomocy organizacyjnej oraz opiniowanie wniosków o utworzenie osiedli o zwartej zabudowie,
2) reprezentowanie interesów społeczności sołectwa względem organów gminy, organów administracji rządowej i innych podmiotów życia publicznego,
3) organizowanie zbiorowej działalności społeczności sołectwa w sprawach publicznych mających znaczenie dla sołectwa, gminy, powiatu, województwa, kraju,
4) współdziałanie z organami gminy i miasta oraz ze szkołami, i innymi jednostkami organizacyjnymi gminy, placówkami służby zdrowia, stowarzyszeniami, instytucjami, organizacjami społecznymi i innymi organizacjami mieszkańców zainteresowanych rozwiązywaniem spraw związanych z ich miejscem zamieszkania, a także z innymi sołectwami i dzielnicami gminy i miasta,
5) uczestniczenie w komisjach:
a) konkursowych wybierających dyrektorów miejsko-gminnych placówek działających w sołectwie z wyjątkiem postępowań konkursowych regulowanych ustawowo (np. szkoły),
b) odbioru robót należących do zadań zlecanych i finansowanych przez gminę, realizowanych na obszarze sołectwa ze szczególnym uwzględnieniem zadań finansowanych ze środków sołectwa,
6) wnioskowanie do organów Gminy i Miasta oraz Urzędu Gminy i Miasta i jednostek komunalnych, a także innych jednostek funkcjonujących na obszarze sołectwa, w sprawach istotnych dla społeczności lokalnej, a w szczególności w sprawach:
a) lokalizacji obiektów o znaczeniu publicznym,
b) organizacji usług zdrowotnych,
c) likwidacji samowoli budowlanej,
d) projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dotyczących terenu sołectwa, w tym zgłaszania postulatów przed ich sporządzeniem,
e) inwestycji komunalnych oraz rozwiązań ruchu komunikacyjnego,
f) funkcjonowania Policji, Straży Miejskiej, Straży Pożarnej,
g) wyróżniania osób szczególnie zasłużonych dla sołectwa w trybie ustalonym przez Radę Miejską,
h) nazw ulic, placów czy obiektów,
7) opiniowanie na wniosek lub z własnej inicjatywy spraw dotyczących społeczności lokalnej, a w szczególności:
a) projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dotyczących obszaru sołectwa,
b) inwestycji komunalnych oraz rozwiązań ruchu komunikacyjnego,
c) tworzenia lub likwidacji palcówek oświaty i upowszechniania kultury,
d) innych spraw przekazanych sołectwu do zaopiniowania przez Radę Miejską lub Burmistrza,
e) zmiany przeznaczenia budynku stanowiącego mienie gminy,
f) ustanowienia indywidualnej formy ochrony przyrody,
g) lokalizacji pomników i tablic pamiątkowych,
8) ocena gospodarności oraz funkcjonowania przedsiębiorstw komunalnych i innych jednostek wykonujących zadania Gminy i Miasta na terenie sołectwa,
9) przyjmowanie mieszkańców w ich sprawach indywidualnych należących do zakresu działania sołectwa.
§ 5
Sołectwo posiada kompetencje opiniodawcze przy wyborze szczegółowych zadań w następujących dziedzinach (zadania powierzone):
a) prace remontowe w obiektach gminnych,
b) prace remontowe dróg, chodników i oświetlenia,
c) tworzenie zieleńców i skwerów wraz z małą architekturą,
d) budowa ulic lokalnych wraz z oświetleniem,
e) lokalne wydarzenia kulturalne,
f) zbycia nieruchomości komunalnych na terenie sołectwa.
§ 6
Sołectwo prowadzi własną gospodarkę finansową w ramach budżetu gminy.
§ 7
Organy gminy powiadamiają niezwłocznie sołectwo o podejmowanych i projektowanych rozstrzygnięciach. Sołectwo jest zobowiązane udzielić opinii w terminie 14 dni od dnia doręczenia stosownego pisma sołtysowi, chyba że organy gminy i sołtys ustalą w drodze porozumienia inaczej. Nieudzielenie opinii w ww. terminie oznacza akceptację dla projektowanych przez władze gminy rozstrzygnięć.
§ 8
Na wniosek Burmistrza poparty pozytywną opinią Zebrania Wiejskiego, Rada Miejska może upoważnić sołtysa do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej.
III. Organy sołectwa.
1.Zebranie Wiejskie
§ 9
1. Organem uchwałodawczym w sołectwie jest Zebranie Wiejskie.
2. Prawo do udziału w Zebraniu Wiejskim mają mieszkańcy stale zamieszkali w sołectwie, wpisani w rejestrze wyborców zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy.
§ 10
1. Zebranie Wiejskie podejmuje uchwały we wszystkich sprawach należących do sołectwa.
2. Do wyłącznej właściwości Zebrania Wiejskiego należy:
1) opiniowanie spraw określonych wyżej w § 4 pkt 7, lit. a, b, e, f, g oraz § 5 lit. c, d, i § 8,
2) wnioskowanie w sprawach określonych wyżej w § 4 pkt 6 lit. a, b, d, e, g, h,
3) wybór Sołtysa i Rady Sołeckiej oraz odwołanie tych organów,
4) decydowanie o podejmowaniu prac społecznych z jednoczesnym powołaniem społecznych komitetów prac społecznych.
§ 11
1. Zebranie Wiejskie jest uprawnione do podejmowania uchwał przy obecności co najmniej 30 mieszkańców uprawnionych do głosowania. Jeżeli w Zebraniu Wiejskim uczestniczy liczba mieszkańców uprawnionych do głosowania mniejsza niż 30, to wówczas w tym samym dniu odbywa się kolejne Zebranie Wiejskie, które jest uprawnione do podejmowania uchwał jeżeli uczestniczy w nim co najmniej 15 mieszkańców uprawnionych do głosowania.
2. Uchwały Zebrania Wiejskiego zapadają zwykłą większością głosów osób biorących udział w Zebraniu.
§ 12
1. Zebranie Wiejskie zwołuje Sołtys, a w razie jego nieobecności wyznaczona przez Sołtysa osoba spośród członków Rady Sołeckiej. Wyznaczenie to nastąpić winno na pierwszym po wyborach posiedzeniu Rady Sołeckiej z możliwością zmian w trakcie kadencji na posiedzeniu Rady.
2. Zebranie Wiejskie zwołuje Sołtys z własnej inicjatywy, bądź na wniosek Rady Sołeckiej, względnie na pisemny wniosek 20 mieszkańców uprawnionych do wzięcia udziału w Zebraniu.
3. Sołtys jest zobowiązany zwołać Zebranie Wiejskie na wniosek organów gminy w terminie przez nie ustalonym. Organ gminy wnioskujący o zwołanie Zebrania jest zobowiązany podać temat na 7 dni przed terminem Zebrania.
4. Zebranie Wiejskie w sprawie wyborów Sołtysa i Rady Sołeckiej oraz w sytuacji, gdy Sołtys nie zwoła Zebrania na wniosek organów gminy lub w przypadku określonym w ust. 2 zwołuje Burmistrz lub upoważniona przez Burmistrza osoba. Termin Zebrania podaje się wówczas do wiadomości mieszkańcom, Sołtysowi i Radzie Sołeckiej na 7 dni wcześniej.
5. Osoby zwołujące Zebranie Wiejskie (Sołtys lub osoba o której mowa w ust. 1) mogą każdorazowo powiadomić Burmistrza o zwołaniu zebrania na 7 dni przed jego terminem.
§ 13
Sołtys winien przynajmniej raz w roku w terminie do końca maja, zwołać Zebranie Wiejskie celem przedstawienia sprawozdania ze swojej bieżącej działalności oraz Rady Sołeckiej, a także z wykonania wydatków finansowych, poniesionych przez gminę na realizację zadań w sołectwie. W przypadku nie zwołania takiego Zebrania zwołuje je Burmistrz powiadamiając o tym mieszkańców i Sołtysa w terminie najpóźniej 7 dni przed wyznaczonym terminem Zebrania. W razie odmowy prowadzenia tak zwołanego Zebrania przez sołtysa, prowadzi je osoba wyznaczona przez Burmistrza w informacji o zwołaniu Zebrania.
§ 14
1. Obradom Zebrania przewodniczy Sołtys, bądź inny przewodniczący obrad wybrany przez Zebranie zwykłą większością głosów. Jeżeli Zebranie Wiejskie ma charakter wyborczy przewodniczącego obrad wybiera Zebranie Wiejskie. Kandydatem nie może być wybrana osoba zamierzająca kandydować na stanowisko sołtysa.
2. Obrady Zebrania są protokołowane. Protokolanta wybiera Zebranie na wniosek przewodniczącego obrad. Protokół i uchwały Zebrania podpisuje przewodniczący Zebrania i protokolant.
§ 15
Sołtys ogłasza uchwały przez rozplakatowanie w miejscach publicznych.
2. Sołtys
§ 16
Sołtys jest organem wykonawczym.
§ 17
1. Do zadań Sołtysa należy zarządzanie codziennymi sprawami sołectwa, realizacja uchwał Zebrania Wiejskiego oraz wykonywanie innych czynności określonych niniejszym statutem.
2. W szczególności Sołtys:
- wykonuje zadania z zakresu administracji określone w ustawach szczegółowych,
- utrzymuje stały kontakt z organami gminy,
- kieruje akcją pomocy w razie wypadków losowych i klęsk żywiołowych,
- udziela pomocy podróżnym i turystom,
- uczestniczy w odbiorach robót i usług realizowanych przez gminę na terenie sołectwa,
- reprezentuje sołectwo w sprawach publicznych,
- występuje z wnioskami inwestycyjnymi, porządkowymi i finansowymi.
§ 18
1. W skład Rady Sołeckiej wchodzi sołtys jako jej przewodniczący oraz od 8 do 14 innych członków.
2. Liczbę członków Rady Sołeckiej, zastrzeżeniem ust. 1, określa uchwałą Zebranie Wiejskie.
3. W razie zmniejszenia liczby członków Rady Sołeckiej w trakcie kadencji, Zebranie Wiejskie, z zastrzeżeniem ust. 4, uzupełnia skład rady.
4. Nie przeprowadza się wyborów uzupełniających, jeżeli liczba członków Rady Sołeckiej nie spadnie poniżej 7, nie licząc sołtysa.
§ 19
1. Do zadań Rady Sołeckiej należy pełnienie funkcji pomocniczo-doradczych oraz wyrażanie opinii w sprawach pozostającym w gestii sołectwa, a ponadto:
- opiniowanie o zakupach sprzętu, wyposażenia, materiałów itp. ze środków sołectwa,
- inicjowanie prac społecznych,
- organizacja imprez wiejskich w dziedzinach kultury, sportu i wypoczynku.
2. Sołtys informuje Radę Sołecką o swojej pracy za okres pomiędzy posiedzeniami Rady.
IV. Wybory Sołtysa i Rady Sołeckiej.
§ 20
1. Sołtys i Rada Sołecka są wybierani w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez mieszkańców sołectwa uprawnionych do udziału w Zebraniu Wiejskim.
2. Spadek liczby uprawnionych biorących udział w Zebraniu Wiejskim poniżej quorum wskazanego w § 11 ust. 1, po wydaniu kart do przeprowadzenia pierwszego głosowania nie wpływa na ważność wyborów.
§ 21
1. Kandydatów na Sołtysa i członków Rady Sołeckiej zgłaszają osoby uprawnione do głosowania bezpośrednio w trakcie obrad zebrania wyborczego ustnie albo przed zebraniem na piśmie.
2. Kandydatury przyjmuje komisja skrutacyjna wyłoniona spośród członków zebrania w liczbie 5-7 osób. Członkowie komisji skrutacyjnej wybierają spośród siebie zwykłą większością głosów przewodniczącego i jego zastępcę. Członkami komisji nie mogą być osoby kandydujące do funkcji sołtysa lub członka Rady Sołeckiej.
3. Warunkiem przyjęcia każdej kandydatury jest zgoda kandydata wyrażona ustnie w czasie obrad zebrania lub na piśmie w razie nieobecności kandydata.
4. Zgłaszający kandydata zobowiązany jest uzasadnić kandydaturę.
5. Karty do głosowania odrębnie do wyborów Sołtysa i do wyborów Rady Sołeckiej przygotowuje komisja skrutacyjna, umieszczając na nich nazwiska i imiona kandydatów w kolejności alfabetycznej. Karty opatruje się pieczęcią sołectwa. Komisja sporządza protokół z głosowania. Karta, która nie odpowiada powyższym wymogom jest nieważna i nie jest brana pod uwagę przy liczeniu głosów.
6. Karty do głosowania wydaje się uprawnionym biorącym udział w Zebraniu Wiejskim, za okazaniem dokumentu tożsamości (ze zdjęciem) i potwierdzeniem odbioru karty podpisem uprawnionego na liście obecności. Głos oddaje się do jednej urny w obecności co najmniej dwóch członków komisji skrutacyjnej, w tym przewodniczącego lub jego zastępcy.
7. Głosuje się przez postawienie znaku “X” obok nazwiska kandydata, na którego oddaje się głos. Przy wyborze Sołtysa stawia się dla ważności głosów tylko jeden znak “X”, a przy wyborze Rady Sołeckiej maksimum tyle znaków “X” ilu wybiera się członków Rady.
§ 22
1. Sołtysem lub członkiem Rady Sołeckiej może być każdy mieszkaniec sołectwa, posiadający czynne prawo wyborcze, niekarany za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego.
2. Kandydaci na Sołtysa lub członka Rady składają pisemne oświadczenie o niekaralności.
§ 23
1. Sołtysem zostaje wybrany kandydat, który uzyskał największą liczbę ważnie oddanych głosów. Jeżeli dwóch lub więcej kandydatów otrzyma tę samą liczbę głosów, przeprowadza się głosowanie/a ponowne z ograniczeniem do tychże kandydatów.
2. Członkami Rady Sołeckiej zostają wybrani kandydaci, którzy uzyskają kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów. Jeżeli dwóch lub więcej kandydatów otrzyma tę samą liczbę głosów, a przekroczony zostanie limit składu Rady określony w trybie § 18 ust. 2, głosowanie powtarza się z ograniczeniem do tychże kandydatów, aż do wyłonienia ustalonej liczby członków Rady Sołeckiej.
3. Jeżeli w wyniku głosowania nie zostaną obsadzone wszystkie miejsca w Radzie Sołeckiej określone w trybie § 18 ust. 2, przeprowadza się dodatkowe głosowania nad zgłoszonymi uprzednio kandydatami, aż do pełnej obsady miejsc.
§ 24
Kadencja Sołtysa i Rady Sołeckiej trwa 5 lat i rozpoczyna się od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym przeprowadzono wybory. Wybory należy przeprowadzić w ostatnich trzech miesiącach roku, w którym upływa kadencja.
§ 25
Odwołanie Sołtysa lub Rady Sołeckiej, względnie poszczególnych jej członków, może nastąpić przed upływem kadencji na pisemny wniosek najmniej 30 osób uprawnionych do wzięcia udziału w Zebraniu, zawierający uzasadnienie odwołania. Odwołanie Rady Sołeckiej lub poszczególnych jej członków wymaga uzyskania także opinii Sołtysa i może nastąpić w głosowaniu tajnym bezwzględną większością głosów osób obecnych na Zebraniu. Natomiast odwołanie Sołtysa może nastąpić w głosowaniu tajnym ale liczbą głosów nie mniejszą niż ta, którą Sołtys uzyskał na Zebraniu, na którym został wybrany.
§ 26
1. Sołtys i członkowie Rady Sołeckiej mogą złożyć rezygnację ze sprawowanych funkcji.
2. Sołtys składa rezygnację wyłącznie na piśmie na ręce Burmistrza, a członkowie Rady składają ją na piśmie Sołtysowi.
§ 27
1. Mandat Sołtysa bądź członka Rady Sołeckiej wygasa w następujących wypadkach:
- utraty biernego prawa wyborczego,
- skazania prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego,
- śmierci,
- złożenia rezygnacji - z upływem 30 dni od daty złożenia oświadczenia w trybie § 26 ust. 2.
2. Wygaśnięcie mandatu stwierdza Zebranie Wiejskie w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów.
3. Inicjatywa w powyższych sprawach należy do Sołtysa lub Burmistrza.
§ 28
1. Nowe wybory w przypadkach opisanych w § 25-27, winne być przeprowadzone do 30 dni od odwołania Sołtysa lub wygaśnięcia jego mandatu i do 60 dni od odwołania Rady Sołeckiej lub któregoś z jej członków, względnie wygaśnięcia mandatu członka Rady Sołeckiej.
2. Sołtys bądź Rada Sołecka (członek Rady Sołeckiej), wybrani w trybie o którym w ust. 1 pełnią funkcję do końca danej kadencji.
V. Kontrola i nadzór nad działalnością sołectwa.
§ 29
1. Kontrolę nad działalnością sołectwa sprawuje Rada Miejska za pośrednictwem Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej, zgodnie z planem kontroli uchwalonym przez Radę.
2. Nadzór nad działalnością organów sołectwa sprawuje Rada Miejska na podstawie kryteriów zgodności z prawem, celowości, gospodarności i rzetelności.
3. Sołtys przekazuje Radzie Miejskiej uchwały Zebrania Wiejskiego i Rady Sołeckiej do 14 dni od ich podjęcia. O nieważności uchwały w całości lub części orzeka Rada Miejska w formie uchwały do 60 dni od jej otrzymania. Nie zachowanie 14 dniowego terminu skutkuje możliwością podjęcia przez Radę uchwały o nieważności do roku od daty podjęcia uchwały przez Zebranie lub Radę Sołecką.
4. Radni Rady Miejskiej, Burmistrz Gminy i Miasta lub upoważnione przez Radę Miejską lub Burmistrza osoby mają prawo:
a) wglądu do dokumentacji,
b) dokonywania wizytacji i uczestniczenia w zebraniach organów sołectwa.
5. Rada Miejska i Burmistrz udzielają pomocy Sołtysowi w zakresie jego działalności. Burmistrz udziela pomocy o charakterze organizacyjnym i administracyjno-gospodarczym, w tym również przy organizacji wyborów na Sołtysa i do Rady Sołeckiej.
§ 30
W razie powtarzającego się naruszenia przez organy sołectwa przepisów prawa, Rada Miejska, na wniosek 1/4 jej ustawowego składu, Burmistrza lub co najmniej 10% mieszkańców uprawnionych do głosowania z obszaru sołectwa, może odwołać Sołtysa i Radę Sołecką. W takim przypadku przeprowadza się na Zebraniu Wiejskim wybory nowego Sołtysa i Rady Sołeckiej. Przepis § 28 stosuje się odpowiednio.
VI. Gospodarka finansowa.
§ 31
Środki finansowe sołectwa stanowią:
1) fundusze wydzielone w budżecie gminy,
2) inne dochody przewidziane przepisami prawa.
VII. Postanowienia końcowe.
§ 32
Zmiany statutu uchwala Rada Miejska z własnej inicjatywy, z inicjatywy Burmistrza lub na wniosek Zebrania Wiejskiego.