Radar meteorologiczny jest obecnie jedynym środkiem technicznym, który pozwala na teledetekcyjną, zdalną diagnozę stanu atmosfery i zachodzących w niej zjawisk takich jak chmury, opady deszczu, śniegu i gradu, burze, strefy zbieżności wiatru. Jest to możliwe w skali dużego obszaru o promieniu 150 - 200 km od miejsca lokalizacji radaru. W przeciwieństwie do metod klasycznych, istnieje możliwość ciągłego śledzenia wymienionych zjawisk i określania zgodności ich rzeczywistego rozwoju z prognozami. Ma to szczególne znaczenie w wykrywaniu i śledzenia stref intensywnych opadów. W promieniu stu kilkudziesięciu kilometrów od radaru istnieje możliwość ilościowego szacowania opadów (intensywności, sum godzinnych i dobowych oraz średniej sumy opadów w określonej zlewni). Ma to duże znaczenie dla nowoczesnych hydrodynamicznych modeli hydrologicznych i meteorologicznych.
Naziemne sieci pomiarów opadu są z konieczności dość rzadkie, a nadchodząca z nich informacja jest opóźniona w różnym, zależnym od stopnia automatyzacji czasie. Naziemne posterunki opadowe, współpracujące z radarami służą jednocześnie do ich kalibracji. System radarowy wraz z rozwijanym systemem automatycznych pomiarów meteorologicznych i hydrologicznych stanowić bardzo nowoczesne narzędzie dla sprawnej i wiarygodnej osłony hydrologiczno - meteorologicznej społeczeństwa i gospodarki narodowej.
Powódź w lipcu 1997 i wiosną 1998 wykazała jakie znaczenie dla sprawnego prowadzenia osłony hydrologiczno - meteorologicznej i wczesnego ostrzegania ma wiedza o zasięgu i intensywności opadów oraz występowaniu innych groźnych zjawisk atmosferycznych.
Budowę systemu radarów meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej rozpoczęto w latach 80., chociaż znacznie wcześniej rozpoczęto prace studialne i przygotowawcze. Na podstawie danych przekazywanych przez istniejący wówczas radar MRL - 2 prowadzono zaawansowane prace badawcze i naukowe związane z wykorzystaniem danych dla potrzeb meteorologii i hydrologii. Instalacja nowocześniejszego radaru MRL - 5 w Legionowie w 1992 roku pozwoliła na intensyfikację prac i opracowanie między innymi algorytmów i programów ilościowego szacowania opadów.
1995 roku był nowoczesny dopplerowski radar GEMATRONIK na wzgórzu Ramża. Radar ten pracował w zakresie C (ok. 5,5 GHz) i był typu Meteor 360AC. W maju 2010r. uległ on awarii. Największy bowiem problem sprawiał magentronowy nadajnik, którego koszty modernizacji były kolosalne. Dlatego Ministerstwo Środowiska zdecydowało się zaprzestać kolejnych modernizacji i przeznaczyć fundusze na jego całkowitą wymianę. Instalacja nowego radaru na Ramży rozpoczęła się w październiku 2010 roku. Meteorolodzy mogą śledzić przemieszczanie się śnieżnych chmur. Podczas, gdy mieszkańcy Śląska walczyli ze śnieżycami, radar zapewniał dane o ich lokalizacji i intensywności, a także o rodzaju opadów. Nowy radar to Meteor 1600C z nadajnikiem klistronowym. Zmniejsza się tym samym poziom szumów, a zwiększa dokładność zbieranych danych. Jednocześnie radar może funkcjonować w systemie podwójnej polaryzacji, co zapewnia znacznie bardziej szczegółową analizę odbiciowości i pozwoli np. na rozróżnianie typu opadów (mżawka, deszcz, śnieg, grad).Tak zorganizowany system pozwala na pełne rozpoznanie pola opadów atmosferycznych, co przy intensywnych i zróżnicowanych przestrzennie opadach, zwłaszcza na terenach górskich i podgórskich ma decydujące znaczenie dla jakości prognoz meteorologicznych i osłony hydrologicznej.
Dane z sieci radarowej wykorzystywane będą we wszystkich dziedzinach osłony prowadzonej przez IMGW, głównie przeciwpowodziowej oraz systemie ostrzegania o niebezpiecznych zjawiskach. Dotyczy to również osłony lotnictwa cywilnego, gospodarki morskiej, energetyki i gospodarki wodnej, transportu drogowego, rolnictwa, informacji dla środków masowego przekazu, turystyki.
źródło: www.imgw.pl
